naakte waarheid
Wat betekent die foto, vraagt de Turkse eigenaar van de buurtsuper Buurman.
Hij wijst op een foto van een brandend flatgebouw. Er is een sportvliegtuigje in een appartementencomplex gevlogen in de Upper East Side in NY. Bullent spreekt weinig Nederlands en kan de krant niet lezen. Hij runt twee buurtwinkels. Elke dag open van acht tot tien uur 's avonds. Alleen op zondagochtend neemt hij vrij. Bullent is intelligent maar het Nederlands leren schiet er bij in.
Al weken zeur ik aan zijn hoofd dat hij een nieuwe bril moet kopen. Hij heeft hoofdpijn. Zijn bril is stuk.
Wanneer ik kopen bril. Ik geen tijd, zegt hij.
Wat betekent die foto, vraagt Bullent. In Turkije een bus, PKK, beschieten een bus. Ik zie wat er gebeurt. De dag erna in krant. Niet wat ik gezien heb. Ander verhaal. Niet geloven wat er in krant staat.
Bullent heeft in het Turkse leger gezeten. Wat hij precies gezien heeft die dag en wat er verkeerd in de kranten gekomen is, kan ik niet verstaan. Hij zegt niet klakkeloos te geloven wat de kranten schrijven.
De auteur van Confronting the Evidence beweert de waarheid te onthullen over 9/11. What really happened.
Bij Ground Zero staan nog elke dag demonstranten die beweren dat 9/11 een conspiricy is. Ze schreeuwen. 9/11 was an inside job. De manier waarop de torens zijn ingestort. De auteur beweert dat het instorten zoveel fijn stof heeft opgeleverd dat kan alleen maar ontstaan bij een gecontroleerde demolition. Dat zou betekenen dat de torens zijn opgeblazen en met hulp van explosieven zijn ingestort.
Twee kantoorgebouwen laten instorten om een oorlog te kunnen beginnen om een oliepijpleiding in Afghanistan veilig te stellen?
Probeer in de trein de memoires van Fara Diba lezen. Fara Diba, keizerin van Iran totdat de ayatollah Khomeini de macht in Iran overnam. Een stem op het perron... mevrouw, ik noteer het treinstel en in Eindhoven zal iemand u opwachten.
Eindhoven. Terug in de werkelijkheid. Een mevrouw komt het treinstel binnen en kijkt me aan alsof ik haar beste vriendin ben. Het is nog een uur reizen naar Eindhoven en deze mevrouw heeft mij uitgekozen als gezelschap.
Ze legt haar stok dwars over de stoelen voor haar neer. Als ze mijn rollator maar niet meenemen, zegt ze bezorgd.
Ik leg het leven van Fara Diba in Iran opzij en concentreer me op de mevrouw. Ze heeft hulp gekregen bij het instappen in de trein door een medewerker van de spoorwegen in een groen vestje en nu staat haar rollator onbeheerd in het halletje. Ze is geopereerd aan haar hart en kan niet goed lopen. Ze is naar een begrafenis geweest van een goede vriend.
Daar kan je niet van wegblijven, zegt ze. Als het even kan moet je naar een begrafenis gaan. Ik weet hoe het is. Mijn man is tien jaar geleden overleden. Ik weet hoe het is. Oud worden. Dood gaan aan kanker. Het is niet fraai, doodgaan. Dat zou mooier kunnen. Ik heb twee nieuwe heupen en een nieuwe hartklep. Zolang het nog kan blijf ik reizen. De mevrouw met de nieuwe heupen vertelt over haar reizen en bijzondere ontmoetingen. Nu gaat ze op cruise. Ik vraag of ze op het dek naar mooie mannen gaat kijken.
Op een cruise zijn alleen maar oude mensen, zegt de mevrouw. Dat doen jonge mensen niet, op cruise gaan. Ik ga me amuseren. Ik hoef niet meer aan de man. De mannen van mijn generatie, die willen geen vrouw, die willen een moeder.
In Eindhoven til ik de rollator uit de trein, de man met het groene hesje heeft het goede treinstel nog niet gevonden. De mevrouw zwaait. Ik voel me oud, zij vindt me jong.
In de voorstelling Hemel boven Berlijn figureren oude mensen. Een engel wil mens worden en de tijd ervaren. Mensen ervaren de tijd. Een Engel niet. Esoterici beweren dat Engelen energie zijn met een hoge trillingsfrequentie. Om te materialiseren moet de trillingsfrequentie omlaag. Materie met een lage trillingsfrequentie is niet stabiel. Het rot. Het roest. Het smelt. Het vergaat. Het wordt oud.
In de voorstelling Hemel boven Berlijn spelen oude mensen. Decorontwerper André Joosten maakt het beeld. Hij laat fijn zand uit de hemel neerdalen, van onderen belicht, waardoor het ijle zuilen worden, zandlopers. Voor engelen eeuwig stromende tijd, voor ons langzaam verstuivende levensminuten [Wilfred Takken NRC]
Het zand stroomt in een verontrustend tempo naar beneden. Niet zo snel. Niet zo snel oud worden.
Zet de computer aan. Vijftien portretten van hoogleraren. Het zijn illustraties voor een wetenschappelijk boek. De afbeeldingen moeten gecorrigeerd en druk-klaar gemaakt worden.
Kijk naar de foto's van de wetenschappers. Een blik op een gezicht is vluchtig. Een foto van een gezicht legt een moment vast. Een foto afgedrukt in een boek krijgt eeuwigheidwaarde. Bekijk de foto's. De fotograaf heeft scherpe foto's gemaakt. Genadeloze foto's.
De wetenschappers zijn mannen. Niet de jongste mannen. Wisten ze dat ze die dag gefotografeerd zouden worden?
Foto's bewerken van portretten is intiem werk. Ik zie puistjes, bultjes, pigmentvlekken, weerbarstige neus- en wenkbrauw-haren, mee-eters. Zoom in op half geschoren mannenwangen. Zie dat wetenschapper X een strontje onder zijn linkeroog heeft en dat wetenschapper Y zijn bril niet gepoetst heeft en dat wetenschapper Z slechte tanden heeft. Een foto is een momentopname. Het puistje dat vandaag de wang siert is morgen verdwenen. Haal het puistje weg. Knip haartjes uit neuzen. Verwijder ouderdoms-vlekjes.
Zet de tijd even stil.
Heleen van Royen gaat naakt poseren in de Playboy samen met haar man. Mijn fotograaf houdt niet van Photoshoppen, zegt ze in een interview. Mijn lijf ziet er goed uit. Geen ontsierende snor-haartjes. Poriën zo fijn dat er niks in kan groeien.
Inzoomen op de naakte waarheid is onthutsend ook bij Heleen en als niet bij haar dan wel bij haar man. Ik hoef ze niet te zien, de haren op de billen van Ton. Het is voor Heleen te hopen dat haar fotograaf het licht zal dempen, de flits zal frosten en de lens zal blurren.
Zoom in op verdichte materie en je ziet het verval. De tijd loopt.
15 oktober 2006
