how far in the rabbit hole are you willing to go

wandelen in het bos met een kenner is geen gedachteloos stappen over het mos
een kuil is niet zomaar een kuil, een kuil is een verzakking in de aardbodem, ontstaan door een onderaards gangenstelsel zoiets weet een bioloog en een steen is geen steen maar een vuursteen of mergelbrok, het glooiend landschap is uitgesleten door een vroegere rivierenloop
droogdal
het geluid van een vogel wordt gedetermineerd
bosvink
geen bodembegroeiing te bekennen
beukenbos
de bladeren van de beuk zijn zuur, zegt de bioloog, de zure blaadjes op de bos-bodem belemmeren alle andere plantengroei, beuken gaan graag dicht bij elkaar staan, het bladerdak laat geen zonlicht door, de beuken voorkomen dat er in hun bos iets anders groeit dan de beuk
zo heeft elke plant of boom zijn eigen tactiek om te overleven
de Aronskelk [Dracunculus] geeft een poepgeur af, mot-vliegjes [psychoda] houden erg van vieze geurtjes, het perianth van de plant kan wel vijftien graden warmer worden dan de omgevingstemperatuur, de geur en de warmte trekt vliegen aan, ze vliegen de kelk binnen en eenmaal binnen kunnen ze er niet meer uit, de vliegen die aangetrokken door geur en warmte de kelk ingelokt zijn, wordt de terugtocht verspert door steriel vrouwelijk zaad in de vorm van stekels, in de Aronskelk zitten rode mannelijk zaadjes en witte vrouwelijk zaadjes, de rondvliegende vliegjes die proberen te ontsnappen zorgen al spartelend voor de bevruchting
kijk, zegt de bioloog, hij wijst op de grond
we zijn nog wat vroeg in het jaar, dat worden Aronskelken
hij wijst op een paar gespikkelde groene blaadjes
de Arum maculatum,
immaculata conceptio onbevlekt ontvangen
de Aronskelkblaadjes zitten vol spikkeltjes
maculata conceptio, bevlekt ontvangen
wat kan je toch veel leren uit de natuur
de bioloog mailt
zojuist zijn er veertig kraanvogels overgevlogen in slordige V-formatie
wat jammer dat we die niet samen gezien hebben, let vanavond maar eens op, je herkent ze aan het geluid, een scherp galmend 'kroeh' of 'krr'

kraanvogels, veertig nog wel...

huis in boom

paard en wagen

please do not lick

de wereldverbeteraarster

Het modem doet het niet. Dat is een slecht teken. De dag begint met een slecht teken.
De dag moet beginnen met de mail checken en als het modem eruit ligt kan dat niet.
Gympen aan en rennen dan maar eerst. Kan de huissleutels niet vinden.
Dat is slecht teken no twee. De huissleutels zitten in de jas met de zak met de kapotte voering. Onthouden om sleutels in rechter-jaszak te bewaren niet in kapotte linker-jaszak.
Op de renroute kom ik Guy van G. weer tegen met zijn hond hij herkent me niet maar zijn hond wel. De hond doet een uitval naar mijn half ontblote nog niet zomer-bruine kuiten.
De hond gromt en ik kijk Guy aan. Hij is niet echt onder de indruk.
Op het eind van het pad staat de auto van Guy. De Volkswagen Touareg .
A. wil een nieuwe auto kopen. Een Volkswagen Caddy. Ik vind het best.
Op de terugweg passeert een auto van de Rijkswaterstaat. Een man stapt uit en bestudeerd de Maas. Hij rijdt een stukje verder en tuurt weer over de Maas. Zou er een overstroming komen?
Waar kijk je naar, vraag ik.
Diesel, zegt hij, er is diesel geloosd op de rivier.
Ik zie het glimmende spoor olie drijven op het water.
Je ruikt het ook zegt de man van Rijkswaterstaat.
Ik ruik nu diesel. Ren verder langs het spoor diesel op de Maas. De man van Rijkswaterstaat zegt dat er niks aan te doen is. Hij probeert de dader te vinden maar ga maar eens zoeken.
Het verdampt, de diesel, zegt hij.
Kan het ontploffen, vraag ik.
Dat kan, zegt de man.
Ach, wat maakt het uit, de dag is toch al verkeerd begonnen.

.

de wereldverbeteraarster 2

Op de stoep ligt een plasje braaksel. Moet aan J. denken die weer zwanger is en is elke ochtend en elke middag misselijk. Ze had gehoopt van niet dit keer maar die hoop is niet ingelost. In de krant staat dat de navelstreng van een baby maar beter niet meteen afgeknipt kan worden. De baby heeft dan minder last van bloedarmoede en ijzertekort.
A. belt. Hij heeft een voorstelling gezien van Elena Simons. Ze noemt zichzelf een wereldverbeteraar. Ze heeft het boek geschreven Pret met Moslims. Ze bedenkt projecten zoals De Burgerbuddy, Sex voor Dieren en Het Blijbedrijf. Ze haalt vuilniszakken open op zoek naar bruikbare spullen, maakt ze schoon en legt ze terug in de schappen van de Bijenkorf voorzien van een prijskaartje. Omgekeerde diefstal, zegt ze.
Ze is een wereldverbeteraarster, zegt ze. Haar website heet www.wonder.nl
J. krijgt een nieuwe baby. Ik zal haar zeggen dat ze de navelstreng niet te snel moeten doorknippen. Dan heeft haar baby een voorsprong.
Ik zal de mensen op de website van Elena Simons wijzen als ze zin hebben om de wereld te verbeteren.
Ik zal tegen A zeggen dat een nieuwe auto een goed idee is. Ik zal hem vragen voorzichtig te zijn. Diesel kan ontploffen en auto's kunnen crashen. A heeft al twee crashes overleefd. Dat kan je ook wel een wonder noemen.



.

courage

Courage roept de zwerver. Is het een zwerver. Is het een pelgrim. Courage. Houdt moed of moedig dat ik ren? Courage. Met courage ren ik voort.
De beste plek om de marathon van New York te bekijken is vlak bij de eindstreep. Op de 8th Avenue langs Central Park. De laatste renners. Zij die er meer dan vier uur op hebben zitten en nog net die laatste kilometer moeten. Het publiek blijft kijken. Ze applaudisseren en moedigen aan. You can do it. Go Go. Don't stop now. You're almost there. De deelnemers hebben hun naam op het shirt geschreven zodat je ze persoonlijk kan aanmoedigen. Go John. Go Esther. Go Paul.
Ren langs de Maas. Bij het vier-sterren-hotel staat een man. Hij belt zijn maîtresse uit bed. Ze steekt haar hoofd uit het raam. Ik ren voorbij. Si courageuse, zegt de man. Bedoelt hij mijn renprestaties of de blondine die joehoe roept ten teken dat ze naar beneden komt?








.

courage 2

Doe research voor een boek. Land in Zee is de titel.
Heb een lijst met illustraties die gezocht moeten worden.
Ötzi de ijsmummie die in de Alpen gevonden is.
Turfwinning in het Bargerveen.
Een kleurenprent van een Romeinse legerplaats aan de Rijnmond.
Een kaart van Nederland in de tijd der Batavieren.
Het Ijsselmeer toen het nog Almere heette.
Het ontstaan van de Biesbosch door de overstroming van de Sint Elisabeths-vloed in 1421
Meneer Vierlingh de waterbouwkundige die adviseerde bij de dijkaanleg
Eén prent kan ik maar niet vinden. De prent van de Franse troepen op de bevroren Maas bij Rotterdam uit 1795
Nadat de Franse republiek Nederland [in 1793] de oorlog had verklaard, werd het zuidelijk deel van de waterlinie - tussen de Lek en de Biesbosch - geïnundeerd. [onder water gezet] Desondanks trokken de aanvallers in de strenge winter 1794/1795 over de bevroren grote rivieren bij de Langstraat en ten noorden van Breda.
Franse troepen trekken over bevroren rivieren. Courage.
Dat gebeurde toen nog, dat de rivieren bevroren. Nu bevriezen de rivieren niet meer. Nu lopen ze over.



.

courage 3

Dankzij de dijken, is de titel van de column van Robert Ammerlaan in het eerste nummer van het kunsttijdschrift Hollands Diep. Robert Ammerlaan memoreert een boek van Cees Notenboom met de titel In Nederland. In de Engelse vertaling wordt dat In the Dutch Mountains.
In the Dutch Mountains is ook een nummer van de Nits. De Nederlandse versie heet in de vertaling Dankzij de dijken. In het refrein komt de regel voor. Hollandse bergen blijken dijken. In Holland blijken bergen dijken te zijn. Niet zo'n hoge bergen en niet zo'n diepe dalen. Nederlanders zijn niet zo uitbundig. Ze roepen niet go go go als je voorbij rent. Ze zeggen si courageuse. Ze zetten het land onder water als dat moet om de vijand te weren en pompen het ook weer leeg en zetten het weer onder water. Zoals het plan is in de Wieringerpolder, voor de aanleg van het Wieringermeer. De kunstenaar Rob van Koningsbruggen ging vijf jaar geleden in Den Oever wonen bij de afsluitdijk. Voor de rust de stilte en de inspiratie. Zijn huis en atelier staat in de Wieringerpolder. Die wordt onder water gezet. Er staat een dikke streep door zijn huis. De streep wordt een dijk. De schilder Rob van Koningsbruggen zit in de gevangenis voor brandstichting. Hij heeft het projectbureau in brand gestoken dat gaat over de plannen om de polder terug te geven aan de natuur. Een half jaar moet hij in de cel zitten.

Courage ook voor Connie Palmen maar niet echt. In haar nieuwste boek Lucifer, figureren Peter Schat, Stephan Sanders, Kitty Courbois, Geert Max, Harry Mulisch, Hein Donner, Boebie Brugsma, Lodewijk de Boer, Floris Guntenaar, Reinbert de Leeuw, Hugo Claus. Echte mensen. De vrouw van Peter Schat heeft echt bestaan en is echt gestorven aan een tragisch ongeluk. De lijst namen is niet compleet. Het maakt niet uit. Connie Palmen heeft echte mensen nieuwe namen gegeven en soms een ander beroep en dan is het niet meer echt dan is het frictie. Het is frictie wat ze schrijft. De meeste mensen houden er niet van om materiaal voor een roman te zijn. Zeker niet als ze herkenbaar zijn. Stephan Sanders schrijft een column over Peter Schat om zijn frustraties over het boek van zich af te schrijven. Hij is echt de vriend van Peter Schat geweest. Hij weet zeker dat het ongeluk een ongeluk was en geen moord zoals Connie Palmen in haar boek suggereerd. Frictie is niet moedig. Moedig was geweest als Connie Palmen haar personages bij naam had genoemd. Frictie schrijven is een laffe kunst-vorm. Pas si courageuse.
.