courage 3
Dankzij de dijken, is de titel van de column van Robert Ammerlaan in het eerste nummer van het kunsttijdschrift Hollands Diep. Robert Ammerlaan memoreert een boek van Cees Notenboom met de titel In Nederland. In de Engelse vertaling wordt dat In the Dutch Mountains.
In the Dutch Mountains is ook een nummer van de Nits. De Nederlandse versie heet in de vertaling Dankzij de dijken. In het refrein komt de regel voor. Hollandse bergen blijken dijken. In Holland blijken bergen dijken te zijn. Niet zo'n hoge bergen en niet zo'n diepe dalen. Nederlanders zijn niet zo uitbundig. Ze roepen niet go go go als je voorbij rent. Ze zeggen si courageuse. Ze zetten het land onder water als dat moet om de vijand te weren en pompen het ook weer leeg en zetten het weer onder water. Zoals het plan is in de Wieringerpolder, voor de aanleg van het Wieringermeer. De kunstenaar Rob van Koningsbruggen ging vijf jaar geleden in Den Oever wonen bij de afsluitdijk. Voor de rust de stilte en de inspiratie. Zijn huis en atelier staat in de Wieringerpolder. Die wordt onder water gezet. Er staat een dikke streep door zijn huis. De streep wordt een dijk. De schilder Rob van Koningsbruggen zit in de gevangenis voor brandstichting. Hij heeft het projectbureau in brand gestoken dat gaat over de plannen om de polder terug te geven aan de natuur. Een half jaar moet hij in de cel zitten.
Courage ook voor Connie Palmen maar niet echt. In haar nieuwste boek Lucifer, figureren Peter Schat, Stephan Sanders, Kitty Courbois, Geert Max, Harry Mulisch, Hein Donner, Boebie Brugsma, Lodewijk de Boer, Floris Guntenaar, Reinbert de Leeuw, Hugo Claus. Echte mensen. De vrouw van Peter Schat heeft echt bestaan en is echt gestorven aan een tragisch ongeluk. De lijst namen is niet compleet. Het maakt niet uit. Connie Palmen heeft echte mensen nieuwe namen gegeven en soms een ander beroep en dan is het niet meer echt dan is het frictie. Het is frictie wat ze schrijft. De meeste mensen houden er niet van om materiaal voor een roman te zijn. Zeker niet als ze herkenbaar zijn. Stephan Sanders schrijft een column over Peter Schat om zijn frustraties over het boek van zich af te schrijven. Hij is echt de vriend van Peter Schat geweest. Hij weet zeker dat het ongeluk een ongeluk was en geen moord zoals Connie Palmen in haar boek suggereerd. Frictie is niet moedig. Moedig was geweest als Connie Palmen haar personages bij naam had genoemd. Frictie schrijven is een laffe kunst-vorm. Pas si courageuse.
.
